Τι είναι;
Ο Μάρτιος, παγκοσμίως είναι μήνας ενημέρωσης ενδομητρίωσης. Η ενδομητρίωση είναι μια χρόνια νόσος που ταλαιπωρεί πολλές γυναίκες για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η ενδομητρίωση είναι μια ορμονοεξαρτώμενη, χρόνια φλεγμονώδης γυναικολογική νόσος, όπου το βλεννογόνο της μήτρας εμφανίζεται έξω από την κοιλότητα της. Αυτό προκαλεί συμπτώματα πυελικού πόνου που επηρεάζουν τη σωματική, ψυχική και κοινωνική ευημερία γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας. Άλλα συμπτώματα της νόσου είναι η δυσμηνόρροια, η ακατάσχετη αιμορραγία και η υπογονιμότητα. Παρά την υψηλή συχνότητα της νόσου, έχει υπολογιστεί ότι είναι μεταξύ 5-10%, η αιτιολογία της νόσου παραμένει άγνωστη. Διάφοροι παράγοντες έχουν συσχετισθεί με την νόσο, αλλά τα τελευταία χρόνια γίνεται ιδιαίτερος λόγος για την διατροφή. Πολλές έρευνες έχουν μελετήσει το ρόλο της διατροφής τόσο για την εγκατάσταση της νόσου όσο και για την εξέλιξη και τη θεραπεία της.
Αντιμετώπιση και Πρόληψη μέσω της Διατροφής.
Η διατροφή φαίνεται ότι επηρεάζει άμεσα τις φλεγμονές στο σώμα και για τον λόγο αυτό φαίνεται ότι επηρεάζει άμεσα και την ενδομητρίωση. Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι μια διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, όσπρια, φυτικές ίνες , Ω-3 λιπαρά οξέα και αντιοξειδωτικά μειώνουν την εμφάνιση της νόσου. Αντίθετα μια δίαιτα πλούσια σε κόκκινο και επεξεργασμένο κρέας, trans λιπαρά οξέα και κορεσμένα, γλουτένη αυξάνουν το οξειδωτικό στρες του οργανισμού και τις φλεγμονές.
Τι πρέπει να περιλαμβάνει η διατροφή σου αν πάσχεις από ενδομητρίωση;
1. Φυτικές Ίνες δηλ. πολλά φρούτα, λαχανικά, όσπρια και δημητριακά ολικής άλεσης: Τα φρούτα και τα λαχανικά φαίνεται ότι λόγω των φυτικών ινών και των αντιοξειδωτικών που περιέχουν μειώνουν την εμφάνιση της νόσου. Καλό είναι να προτιμάτε βιολογικά φρούτα και λαχανικά χωρίς φυτοφάρμακα και ουσίες που ίσως εμπλέκονται στην παθογένεια της ενδομητρίωσης. Επιπλέον τα ολικής αλέσεως προϊόντα όπως ψωμί ολικής αλέσεως, μακαρόνια ολικής αλέσεως, καστανό ρύζι, αλλά και τα όσπρια πλούσια πηγή φυτικών ινών βοηθούν στην μείωση των συμπτωμάτων της νόσου.
2. Τρόφιμα πλούσια σε Βιταμίνη D: Η βιταμίνη D φαίνεται ότι μειώνει το οξειδωτικό στρες και έχει αντιφλεγμονώδη δράση. Βοηθάει στην μείωση του πόνου και στην δυσμηνόρροια. Καταναλώστε τρόφιμα όπως λιπαρά ψάρια (σκουμπρί, ρέγγα, σαρδέλες, σολομό), μανιτάρια και κρόκο αυγού.
3. Τρόφιμα πλούσια σε αντιοξειδωτικές Βιταμίνες C & E: Οι αντιοξειδωτικές βιταμίνες C & E προστατεύουν το σώμα από φλεγμονές, έτσι μειώνεται η εμφάνιση της ενδομητρίωσης. Επιλέξτε τρόφιμα με Βιταμίνη C όπως: ακτινίδιο, ανανά, εσπεριδοειδή, φράουλες, μπρόκολο και με Βιταμίνη Ε όπως: φυτικά λάδια (ελαιόλαδο, ηλιέλαιο) ξηρούς καρπούς, αβοκάντο.
4. Τρόφιμα πλούσια σε Ω-3 λιπαρά οξέα: Τα Ω-3 λιπαρά οξέα όχι μόνο έχουν αντιφλεγμονώδη δράση αλλά φαίνεται ότι δρουν και θεραπευτικά αφού μειώνουν τον πόνο της ενδομητρίωσης και επιβραδύνουν την ανάπτυξη της νόσου. Τρόφιμα όπως λιναρόσπορος, καρύδια, φουντούκια και ψάρια όπως τόνος, ρέγγα, σολομός, γαύρος είναι πλούσιες πηγές Ω-3 λιπαρών οξέων.
5. Τρόφιμα με Ρεσβερατρόλη: Η ρεσβερατρόλη είναι πολυφαινόλη που τη συναντάμε στα σταφύλια, το κρασί, μούρα και ξηρούς καρπούς και μέσα από μελέτες φάνηκε ότι μειώνει τον κοιλιακό πόνο της ενδομητρίωσης και την δυσμηνόρροια.
6. Κουρκουμίνη: Η κουρκουμίνη είναι ένα μπαχαρικό που φαίνεται ότι βοηθάει στην αντιμετώπιση της ενδομητρίωσης, μάλλον λόγω της αντιφλεγμονώδης και αντιοξειδωτικής της δράσης. Την κουρκουμίνη θα την βρείτε στον κουρκουμά και στο κάρυ.
Τι είναι καλό να αποφεύγεις στην διατροφή σου αν πάσχεις από ενδομητρίωση;
1. Συχνή και μεγάλη κατανάλωση κόκκινου κρέατος: Η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων κόκκινου κρέατος δηλ. χοιρινό, μοσχάρι , αρνί, κατσίκι φαίνεται ότι αυξάνει τον κίνδυνο ενδομητρίωσης. Αυτό φαίνεται ότι οφείλετε στην υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά. Επιπλέον η κατανάλωση επεξεργασμένου κόκκινου κρέατος όπως αλλαντικά λουκάνικα κ.α. αυξάνει τον κίνδυνο ενδομητρίωσης, αφού αυξάνουν την φλεγμονής το σώμα. Συστήνεται η κατανάλωση κόκκινου κρέατος 1 φορά / 15 ήμέρες και η αποφυγή επεξεργασμένου κρέατος.
2. Κατανάλωση trans λιπαρών οξέων. Τα trans λιπαρά οξέα βρίσκονται σε επεξεργασμένα τρόφιμα όπως στα αρτοπαρασκευάσματα (μπισκότα, κρουασάν, τυρόπιτες, ντόνατς) , στα τηγανιτά τρόφιμα (πατάτες, κρέας τηγανιτά), στις μαργαρίνες. Μελέτες έδειξαν ότι οι γυναίκες που είχαν υψηλή πρόσληψη trans λιπαρών οξέων είχαν κατά 48% μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν ενδομητρίωση. Επίσης είναι γνωστό ότι τα trans λιπαρά οξέα συνδέονται με υψηλότερους δείκτες φλεγμονής. Αποφύγετε τα επεξεργασμένα τρόφιμα και τα τηγανιτά.
Επιπλέον δοκιμάστε:
- Δίαιτα χωρίς γλουτένη: Πολλοί ερευνητές δοκίμασαν σε γυναίκες με ενδομητρίωση διατροφή χωρίς γλουτένη. Τα αποτελέσματα ήταν πολύ θετικά αφού τα συμπτώματα της νόσου μειώθηκαν αισθητά και οι γυναίκες δήλωσαν ότι είχαν καλύτερη ποιότητα ζωής.
- Νηστεία: Στην κλινική πρακτική πολλές φορές συστήνεται στις γυναίκες με ενδομητρίωση η στρατηγική νηστεία δηλ. να τρώνε ελαφρά γεύματα πριν τους εμμηνορροϊκούς τους κύκλους προκειμένου να μειώσουν τη δραστηριότητα της γαστρεντερικής οδού, μειώνοντας έτσι τα άβολα και επώδυνα γαστρεντερικά συμπτώματα.
- Δίαιτα Low FODMAP: Είναι συχνό οι γυναίκες που πάσχουν από το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου να εμφανίζουν και ενδομητρίωση. Οι διαιτητικές συστάσεις που δίνονται στις γυναίκες με ΣΕΕ είναι να ακολουθήσουν μια δίαιτα χαμηλή FODMAP, να αποκλείσουν δηλαδή κάποια τρόφιμα που περιέχουν ζυμώσιμους ολιγοσακχαρίτες, δισακχαρίτες, μονοσακχαρίτες και πολυόλες. Μέσω αυτής της διατροφής παρατηρείτε μείωση και εξάλειψη των συμπτωμάτων τόσο του ΣΕΕ όσο και της ενδομητρίωσης.
Δήμητρα Δημητρίου Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
dimitra_dimitriou@hotmail.com
